Rèn kỹ năng sống cho trẻ từ môi trường gia đình. Trong xã hội hiện đại ngày nay, không chỉ chú trọng phát triển về tư duy cho con mà rèn luyện kỹ năng sống là một nhiệm vụ hết sức quan trọng, nó liên quan sâu sắc đến quá trình hình thành và phát triển nhân cách của trẻ sau này. Chính vì vậy ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường các em học sinh cần được trang bị những kỹ năng sống để định hướng phát triển một cách tốt nhất.\
Môi trường gia đình ảnh hưởng như thế nào đến kỹ năng sống của con? Trong gia đình cần dạy con những kỹ năng sống gì và dạy như thế nào là tốt nhất cho con. Bài viết sau đây sẽ giúp các bậc phụ huynh có cái nhìn sâu sắc hơn về cách thức dạy kỹ năng sống cho các con.
Tùy theo cảnh ngộ và độ tuổi mà mỗi đứa trẻ diễn tả tính cách và kỹ năng sống khác nhau, tuy nhiên để trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tính thần bác mẹ cần trang bị kỹ năng sống cho con từ khi con ở độ tuổi mầm non. Rèn kỹ năng sống cho trẻ cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường theo một cách thức khoa học và có tính chiến lược.
1. Dạy kỹ năng sống cho con thông qua các hoạt động trải nghiệm cùng thiên nhiên và thế giới tự nhiên
Hẳn các mẹ Việt Nam rất thắc mắc khi biết rằng các mẹ Nhật bế con 2 tháng tuổi đi dạo để cảm nhận không khí buổi sáng, hay cứ để con đầu trần dưới cái nắng của mùa hè, cái lạnh của mùa đông mà không cần che đậy gì. mục đích là để các con làm quen với môi trường thiên nhiên từ khi con còn nhỏ để tăng sức đề kháng của con. Khi các con được nuôi dưỡng trong môi trường như vậy các con sẽ khỏe mạnh rắn rỏi và rất ít khi ốm và luôn ham thích với các hoạt động ngoài trời.
Cho con được tiếp xúc nhiều với thiên nhiên, quan sát môi trường xung quanh con để con có cơ hội tiếp xúc với thiên nhiên, để con có thể tự khám phá, tự học hỏi với môi trường tự nhiên, duyệt việc giao nhiệm vụ cho con như trồng cây, trồng hoa, nuôi thú hay thường xuyên cho con đi dã ngoại ở khu vực ngoại ô, cho con nghịch cát… để con sáng tạo cũng như biết trân trọng sự sống, sự yêu thương.
Cho các con luyện tập thể dục thể thao dù trời nắng hay trời mưa, rèn cho con sức khỏe cũng như sức bền của bản thân, yêu thích thể thao và tôi luyện cho con nghị lực.
2. Để cho con tự do sáng tạo cũng như biểu hiện chính kiến của bản thân.
Dạy cho con thói quen biết tự lập ngay từ khi còn nhỏ chuẩn y sinh hoạt hằng ngày của các con. Đơn giản là thói quen ngủ dậy sớm của con, thói quen ăn uống, vệ sinh cá nhân… Tập cho con thói quen tự ăn từ khi con còn 1 tuổi rưỡi, cho con tự xúc và không xem ti vi khi ăn, cũng không dùng mọi cách nịnh nọt để con ăn bằng được. Ngay từ khi con 3 tuổi rèn cho con biết tự thay đồ và dọn dẹp những đồ của mình bày ra.
Trẻ sẽ được nuôi dưỡng sự tự tin chuẩn y những việc nhỏ như vậy, tinh thần tự chủ và biết yêu lao động, thông cảm, yêu thương cha mẹ và những người lao động hơn. Đồng thời qua đó con sẽ học hỏi cho mình sự tự giải quyết vấn đề và rèn kỹ năng sống tích cực cho con.
3. Dạy kỹ năng sống cho con thông qua giáo dục gia đình.
Gia đình là cái nôi đầu tiên để nuôi dưỡng kỹ năng sống cho con. Gia đình là cái gốc để giúp con hòa đồng trong mối quan hệ với mọi người ở trường cũng như ở ngoài xã hội. Cách ứng xử trong gia đình giúp con biết coi trọng đạo đức, lòng trung thực, trách nhiệm nhẫn nại, gian truân … Cũng như cách giải quyết những mâu thuẫn trong gia đình bố mẹ cần thể hiện cho con học tập mỗi ngày.
Cố gắng quan sát và không can thiệp vào các mâu thuẫn của con với bạn bè để con học hỏi kỹ năng ứng sử và xử lý các tình huống trong giao tiếp. Không nên nhìn vào hành động của con mà đánh giá, phán đoán mà hãy đặt ra câu hỏi vì sao con làm như vậy. Hãy cư xử và cho con thấy bố mẹ là bờ vai tin cậy trước khi đưa ra những dạy bảo cho con.
4. Thông qua giao thiệp để tăng kỹ năng sống cho con.
Tập thói quen đọc sách cho con nghe ngay từ khi con mới sinh ra bằng những câu chuyện gần gụi, giàu tính nhân văn và truyền cho con những tình yêu thương gia đình, trung thực, bao dung, biết chia sẻ, lắng tai và cảm thông, lễ độ với mọi người… giúp con hình thành tính cách tốt và thói quen tích cực. Con chịu ảnh hưởng rất nhiều từ môi trường xung quanh con, bạn hữu thầy cô và đặc biệt là cha mẹ những người tiếp xúc thường xuyên với con.
5. Bình tĩnh lắng nghe và trò chuyện cùng con
Bất cứ một vấn đề nào về trường lớp, bạn hữu, cuộc sống của con… mà con không đồng tình với quan điểm của cha mẹ. Không chặn họng khi con đang nói, không gạt phăng đi hay quát mắng và chặn con nói chính kiến chủ kiến của mình. Hãy học cách nhẫn nại, im lặng và nhìn nhận vấn đề một cách khách quan nhất và đưa ra lời khuyên cho con. Với cách như vậy có thể làm dịu bớt căng thẳng và những xung đột không đáng có trong gia đình. Hãy coi con như một người trưởng thành và tôn trọng ý kiến cũng như quan điểm của con.
6. Chơi cùng con.
Khuyến khích các ông bố chia sẻ việc nhà và trông nom con cái. Cố gắng giành thời gian cho con để chơi các môn thể thao vận động như leo núi, chơi bóng, đạp xe, chính những hành động như vậy sẽ tạo cho con một hình tượng đẹp và có trách nhiệm với gia đình. Chơi cùng con chính là một cơ hội tuyệt vời để dạy các con kỹ năng mềm.
Hãy coi việc dạy kỹ năng sống cho con là vai trò của bố mẹ rồi mới đến trách nhiệm của nhà trường vì gia đình là cái nôi để rèn luyện kỹ năng sống cho con.