“Có nuôi con mới biết lòng cha mẹ”, là những người cha người mẹ không ai là không thương con, không mong muốn con mình thành công và có một sống hạnh phúc. Thế nhưng, thương con cũng phải đúng cách nếu không lại là hại chúng. Các bậc phụ huynh thực sự đã có phương pháp nuôi con thời hiện đại đúng cách? Theo các nhà tâm lý học, thất bại của con trẻ bắt đầu từ những sai lầm của cha mẹ trong việc dạy dỗ con. Dưới đây là một số sai lầm trong cách nuôi dạy con cái mà các phụ huynh thường mắc phải hiện nay:
1. Nuông chiều bé quá nhiều
Nhiều bậc phụ huynh thể hiện tình yêu thương con bằng việc mua cho con nhiều đồ chơi, cho con ngủ thật nhiều sau một ngày mệt mỏi hoặc cho con chơi game suốt cả ngày… Thật ra, việc cha mẹ liên tục đáp ứng những đòi hỏi của trẻ không phải là cách thể hiện tình yêu của bạn với trẻ. Trái lại, đây lại là cách khiến trẻ có những thói quen không tốt, trẻ sẽ ngày càng đòi hỏi nhiều hơn, đặc biệt là về tiền bạc…Trẻ sẽ mặc nhiên nghĩ rằng, chúng không cần phải kiếm tiền hay lao động để có được thứ mình muốn.
Trong trường hợp này, các bậc phụ huynh nên đưa ra những giới hạn cho những yêu cầu của trẻ. Thay vì mua cho trẻ bất cứ thứ gì trẻ đòi như trước đây, cha mẹ có thể giới hạn những thứ mua cho trẻ như chỉ mua những thứ nhất định hoặc mua trong những thời gian nhất định. Nếu trẻ muốn nhiều mua nhiều thứ thì trẻ phải tự kiếm bằng cách làm việc nhà hay tiết kiệm tiền tiêu vặt.
2. Quá bao bọc trẻ
Các bậc phụ huynh thời hiện đại có rất nhiều mối lo sợ nguy hại tới con: Nước, phương tiện giao thông không an toàn, con bị bạn bè ăn hiếp…Hầu hết phụ huynh đều nêu cao khẩu hiệu: “An toàn là trên hết” và không muốn cho trẻ tham gia vào những hoạt động như cắm trại, tham quan, tình nguyện…phải đi xa mà không có phụ huynh đi cùng. Cha mẹ luôn bao bọc con mình trong sự chăm sóc, bảo vệ kỹ lưỡng.
Thế nhưng các bậc phụ huynh không biết rằng khi một đứa trẻ không bị ngã, bị trầy đầu gối hay phải đối mặt với sự bắt nạt, ăn hiếp của bạn bè, nó sẽ bị ám ảnh bởi những sợ hãi. Trẻ muốn trưởng thành cũng cần phải vấp ngã để biết rằng điều đó là hết sức bình thường, có thể đứng dậy và bước đi tiếp.
Những đứa trẻ ngày nay thường được gọi đùa là “gà công nghiệp”. Sự bao bọc của người lớn khiến con trẻ mất đi nhiều kỹ năng sống. Cha mẹ lúc nào cũng sẵn sàng lao tới giúp đỡ con khi chúng gặp khó khăn chứ không để cho chúng tự tìm ra cách vượt qua những khó khăn của bản thân. Trẻ sẽ quen rằng sẽ luôn có cha mẹ giúp, từ bài tập thủ công cho đến chuyện tìm ra con đường vào đời.
Trẻ sẽ mất đi đi khả năng trưởng thành. Trẻ được bao bọc quá kỹ lớn lên sẽ vô cùng kiêu ngạo nhưng lại không tự tin vào chính mình. Vì vậy, muốn con mình được an toàn, điều cần nhất là cha mẹ nên dành thời gian hướng dẫn các kỹ năng sống cần thiết ngoài xã hội cũng như trong gia đình để tạo cho con mình sự bản lĩnh, tính tự tin.
3. Quá kỳ vọng vào con
Cha mẹ nào cũng mong muốn con mình có được một tương lai tươi đẹp, luôn muốn dành những điều tốt đẹp nhất dành cho con và mong muốn con phải “hơn người”. Chính điều ấy đã gây cho trẻ ít nhiều áp lực bởi những đòi hỏi cũng như kỳ vọng vượt quá khả năng của trẻ. Khi trẻ không đạt được như cha mẹ mong muốn, để tránh bị chỉ trích, giáo huấn, trách mắng, trẻ bắt đầu học được cách đổ lỗi, biện hộ, nói dối để bảo vệ bản thân. Các bậc phụ huynh nên đánh giá đúng khả năng của con để không có những ảo tưởng để rồi thất vọng về con và đặt mục tiêu phù hợp để trẻ có thể cố gắng thực hiện được.
4. Không làm gương cho trẻ
Các bậc phụ huynh đã bao giờ chửi thề hay nói một câu nào bậy bạ trước mặt trẻ chưa? Hay đi ra đường không đội mũ bảo hiểm, vượt đèn đỏ? Vứt rác bừa bãi? Hay đơn giản chỉ là vào phòng riêng của con không gõ cửa… Những hành vi đó vô tình có thể khắc sâu vào trong tâm trí của trẻ và trẻ sẽ bắt chước theo nếu như thường xuyên nghe hoặc thấy những hành vi đó.
Đừng làm những gì mà chúng ta cấm trẻ làm, muốn trẻ trở thành người như thế nào thì phụ huynh hãy sống “mẫu” cho trẻ về điều đó. Phụ huynh phải cẩn thận với những hành động của mình, dù là nhỏ nhất vì trẻ có khả năng quan sát và bắt chước rất nhanh. Khi người lớn làm những điều không đúng, trẻ sẽ hiểu rằng chúng có thể làm như vậy.
Cha mẹ cố gắng giữ hình ảnh lịch sự, kiểu mẫu trước mặt con cái. Thỉnh thoảng, nếu như có mắc một sai lầm nào đó trước mặt trẻ, đừng lờ nó đi. Thay vào đó cha mẹ nên nói chuyện với trẻ về sai lầm của mình và cách sửa chữa những sai lầm đó ra sao. Hãy luôn sống vui vẻ, giúp đỡ mọi người. Hãy làm cho cuộc sống ngày một tốt đẹp hơn, để con trẻ có niềm tin và làm theo điều đó.
5. Không chia sẻ với trẻ kinh nghiệm từ những sai lầm của cha mẹ
Nếu cha mẹ chỉ cho trẻ nghe những lời giáo huấn và chỉ dạy, trẻ sẽ cảm thấy rằng hình như cha mẹ chưa bao giờ mắc sai lầm nào cả. Các bậc phụ huynh hãy kể cho trẻ nghe những sai lầm đã từng mắc phải, những cảm xúc, những hành động, những hậu quả đáng tiếc,… và những bài học rút ra từ đó. Trẻ sẽ học được từ cha mẹ cách đối mặt với khó khăn và sẵn sàng chịu trách nhiệm về những hành động của chính mình.
6. Thiếu quan tâm đến trẻ
Cha mẹ thường xuyên đi làm về muộn, mải mê với công việc, bạn bè, game, tiệc tùng… mà không có thời gian dành cho trẻ? Trẻ cần được cảm nhận tình yêu thương và cảm thấy chúng xứng đáng được chú ý và quan tâm. Cha mẹ dù bận rộn đến đâu, hãy luôn sắp xếp mọi việc hợp lý để có thời gian quan tâm tới con. Cùng nhau xem một bộ phim hay đi dạo trong công viên cũng có thể làm trẻ vui sướng.
Đó là những sai lầm trong cách nuôi dạy con cái mà nhiều gia đình chắc chắn mắc phải. Qua bài viết này, các bậc cha mẹ hãy rút kinh nghiệm và có những phương pháp giáo dục tích cực để con được phát triển toàn diện nhé!