Tình trạng bạo lực học đường hiện nay đang là một trong những vấn đề nhức nhối không chỉ với gia đình, nhà trường mà còn là của ngành giáo dục và toàn xã hội.
Hiểu một cách đơn giản, bạo lực học đường là những hành vi gây ảnh hưởng tới sức khỏe thể chất: đánh đập, làm tổn thương cơ thể mà thậm chí còn ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần: chửi bới, lăng mạ, hay thái độ (một ánh mắt thù địch), bạo lực xã hội: tẩy chay, phân biệt đối xử, bạo lực điện tử: uy hiếp, đe dọa, sử dụng hình ảnh cá nhân nhằm mục đích xấu cũng đều ảnh hưởng trực tiếp tới tâm lý của các bạn trẻ – nhất là ở lứa tuổi vị thành niên… Bất kì hình thức nào của bạo lực học đường cũng đều đáng bị lên án và bài trừ.
>>>Xem thêm: Khóa học kỹ năng sống toàn diện cha mẹ tham khảo XEM THÊM TẠI ĐÂY.
Bạo lực học đường xuất hiện và tồn tại trong mọi ngóc ngách của trường học. Nhắc đến bạo lực học đường, nhiều người phải e ngại, lảng tránh đi vì những hành vi bạo lực mà tuổi trẻ bồng bột đã gây ra.
Nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường có thể kể tới:
Mối quan hệ gia đình
Như chúng ta cũng biết, gia đình là nơi nuôi dưỡng tâm hồn, nhân cách học sinh. Trong gia đình có 3 kiểu quan hệ giữa cha mẹ và con: Tin tưởng – bình đẳng, bàng quan – xa cách, nghiêm khắc – cứng nhắc. Mối quan hệ bàng quan – xa cách thường dẫn tới tình trạng bạo lực vì cha mẹ không có cơ hội chia sẻ, tâm sự, uốn nắn. Dẫn tới các em thiếu sự quan tâm, hướng dẫn, vì thế các em dễ hòa nhập các hành vi không phù hợp có thể dẫn tới bạo lực học đường.
Thay đổi tâm sinh lý – Sự khát khao khẳng định cái “tôi” dẫn đến bạo lực học đường
Độ tuổi 12-18 tuổi là độ tuổi con người đang trong quá trình hoàn thiện về thể chất và tinh thần. Lứa tuổi này chính là thời kỳ tâm sinh lý có nhiều thay đổi. Độ tuổi này phát triển theo chiều hướng: thích thể hiện cá tính, muốn được mọi người quan tâm, chú ý, muốn khẳng định bản thân không còn là trẻ con, muốn được độc lập.
Nếu cha mẹ đối xử kiểu bàng quan – xa cách hoặc nghiêm khắc cứng nhắc thì học sinh cảm thấy bị cô độc ngay trong ngôi nhà của mình. Ở trường có thể do kết quả học tập không tốt, do cha mẹ trách mắng, Thầy cô phê bình… học sinh sẽ tiếp nhận chuẩn mực khác đi ngược với nội quy, quy tắc của xã hội. Thay vì khẳng định bản thân bằng kết quả học tập tốt, tu dưỡng phấn đấu tốt học sinh lại phản ứng bằng cách lập các “Chiến tích” như: bắt nạt, đe doạ, trấn lột, đánh bạn vì thích làm đại ca.
Khó khăn trong việc kết bạn đời thực nhưng dễ dàng trong việc kết bạn “ảo”
Lịch học và làm việc kín tuần nên không có thời gian cho việc kết bạn, giao lưu, chia sẻ, đối với bạn bè cũng khó đồng cảm và trở nên dửng dưng, xa cách trong mối quan hệ đời thực. Điều này vô hình chung khiến cho thế hệ trẻ ngày càng trở nên ích kỷ, ai cũng muốn trở thành người đứng đầu, ít quan tâm tới kẻ yếu.
Tuy nhiên, thông qua mạng xã hội, các em có thể dễ dàng kết nối và trò chuyện cùng nhau ở khoảng cách xa có thể cả nửa vòng Trái Đất. Và việc không thể kiểm soát hết được đối tượng bạn bè mà các em kết bạn – đối tượng ảnh hưởng và chi phối tới tâm lý tính cách của các em, khi các em tương tác cùng những bạn có hành vi lệch lạc cũng sẽ có xu hướng bạo lực, các em cũng sẽ bị tác động theo. Từ đó dần hình thành tư tưởng không đúng đắn kéo theo hiệu quả học tập.
Ảnh hưởng từ văn hóa, các phương tiện truyền thông tới bạo lực học đường
Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, mạng internet khiến cho đối tượng học sinh – sinh viên ảnh hưởng tới đời sống tinh thần không hề nhỏ. từ rất nhỏ trẻ em cũng chơi trò chơi bạo lực (Ở nhà trẻ, mẫu giáo nhiều trò chơi bạo lực (Kiếm, súng, siêu nhân …), lớn lên có xu hướng hành xử bạo lực.
Học sinh đắm mình trong các nhân vật, các trò chơi Game online trực tuyến đầy tính bạo lực. Các bộ truyện tranh bạo lực, phim ảnh, truyền hình tràn lan… đã tác động đến nhận thức, tình cảm làm cho những nhân vật trong phim… mặc dù sai nhưng các em vẫn ngộ nhận là đúng và học theo, làm theo.
Đạo đức nghề nghiệp xuống cấp
Đối với hành vi bạo lực của giáo viên đối với học sinh, đạo đức được xem là vấn đề cốt yếu. Bên cạnh một phần là cơ sở vật chất chưa thực sự đầy đủ, áp lực công việc thì áp lực về chất lượng và phản hồi phụ huynh và bản thân người giáo viên chưa kiểm soát tốt cảm xúc cũng khiến cho lớp học tạo cảm giác ức chế đối với giáo viên và gây ra hiện tượng bạo hành.
Bạo lực học đường không chỉ mang lại tổn thương sâu sắc về thể chất, sức khỏe cho nạn nhân, mà còn ảnh hưởng tới tinh thần, tâm lý của người bị hại. Ngoài ra, bạo lực học đường còn ảnh hưởng xấu tới hình ảnh của gia đình, nhà trường và xã hội, tạo ám ảnh về lâu dài trong tâm tư, tình cảm, suy nghĩ của người bị bắt nạt và bắt nạt. Vì vậy cần báo động và bài trừ tệ nạn bạo lực học đường là điều khẩn cấp và cấp thiết trong đời sống càng sớm càng tốt.