Những xích mích, bất đồng là điều không thể tránh khỏi trong cuộc sống hằng ngày. Đối với người lớn việc xử lý những bất đồng đó được đánh giá là cả một nghệ thuật. Vậy để giáo dục kỹ năng sống cho trẻ trong trường hợp này cha mẹ cần có xu hướng giải quyết như thế nào? Dưới đây là một số phương pháp dạy con kỹ năng xử lý tình huống khi mâu thuẫn với bạn mà cha mẹ nên biết.
Dạy trẻ cách bình tĩnh tự kiểm soát cảm xúc của bản thân
Một trong những lý do khiến mâu thuẫn trở nên nghiêm trọng hơn là sự tức giận. Khi giận dữ, chúng ta thường không lắng nghe những gì người khác nói. Điều đó có thể làm cho xung đột “leo thang”, khiến tình hình trở nên rắc rối hơn.
Vậy nên một trong những cách tốt nhất để giải tỏa bực bội trong trẻ là dạy con những kĩ năng kiểm soát tốt cảm xúc của bản thân, cụ thể. Ví dụ như hít thở sâu có thể trấn an tâm trí và cơ thể trẻ khi bé buồn bực. Đi dạo, đếm tới 10, uống một cốc nước mát hoặc lặp lại những cụm từ hữu ích cũng có tác dụng giúp trẻ có thể bình tĩnh hơn. Trẻ con dễ cáu giận cần được chỉ bảo tận tình những kĩ năng đó để giải tỏa buồn bực.
Dạy con biết đặt mình vào vị trí của người khác
Ở độ tuổi còn non nớt, trẻ thường có suy nghĩ đặt mình lên trên hết và ít khi để ý đến cảm của người khác. Vì vậy, cha mẹ cũng giúp con phát triển sự đồng cảm bằng cách để con suy đoán xem người bạn của con đang cảm thấy như thế nào? Ngoài ra, bạn có thể nói cho con biết về suy nghĩ, và cảm nhận của bạn sau tình huống xung đột của con và bạn để có thể giúp trẻ đặt mình vào vị trí của bạn, thay vì chỉ quan tâm đến cảm xúc của mình. Khi ấy, trẻ có thể nhận ra không chỉ mình mới cảm thấy buồn và tức giận mà bạn cũng đang như vậy. Điều này có thể giúp con nhanh chóng thoát khỏi sự bực tức mà cảm thấy có lỗi và chủ động làm lành với bạn. Như vậy, cha mẹ có thể giúp trẻ hiểu được, cũng giống như bản thân trẻ, các bạn cũng có những cảm xúc và suy nghĩ riêng, khi tranh luận bạn cũng mong muốn được thấu hiểu và xích mích chỉ là do cả hai chưa hiểu được mong muốn của cả hai.
Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể nói với con rằng: “Hãy nhìn vào hoàn cảnh của bạn để tìm thấy sự lý giải hợp lý cho những hành động tưởng chừng như vô lý, từ đó có sự đồng cảm và giải quyết những mâu thuẫn nhẹ nhàng, nhân văn hơn” bổ sung thêm kỹ năng xử lý tình huống mâu thuẫn .
Dạy trẻ cách giải quyết mâu thuẫn bằng ngôn ngữ thay vì vũ lực và kỹ năng xử lý tình huống mâu thuẫn .
Xích mích giữa con trẻ là điều dễ dàng có thể xảy ra và đôi khi mâu thuẫn lớn hơn có thể bắt nguồn từ việc thể hiện cảm xúc và suy nghĩ của bản thân một cách thiếu hợp lý. Trẻ còn thiếu kinh nghiệm sống nên đa phần khi khó chịu sẽ tỏ thái độ và nói ra những điều mình nghĩ. Cha mẹ có thể đưa ra là lời khuyên là con nên giải thích rõ cho bạn bè của mình những điều con muốn nói và giúp con lên kế hoạch, nhấn mạnh những điều gì cần làm. Chẳng hạn như, con có thể tập nói: “Tớ muốn được chơi”, “Đừng gọi tớ bằng cái tên đó, tớ không thích bị gọi như thế” hoặc “Từ bây giờ, bạn có thể hỏi ý kiến của tớ trước khi mượn đồ chơi của tớ được không?”…
Dạy bé học cách nhận lỗi
Cha mẹ hãy dạy trẻ biết cách nhận lỗi và biết xin lỗi người khác khi trẻ làm sai. Đồng thời, người lớn cũng phải biết làm gương cho trẻ. Nếu cha mẹ vô tình trách nhầm trẻ một điều gì đó vì nghĩ rằng trẻ làm sai, cha mẹ cần phải xin lỗi trẻ, để trẻ thấy rằng bé cũng cần được tôn trọng. Việc này đơn giản là hình thức bạn làm gương cho trẻ noi theo.
Dạy trẻ cách giải quyết mâu thuẫn bằng sự nhường nhịn và chia sẻ
Cha mẹ hãy khuyến khích bé nhường nhịn, đối xử công bằng và biết cách chia sẻ, cảm thông với người khác. Điều này không chỉ giúp trẻ hạn chế các cuộc xung đột xảy ra mà còn giúp trẻ phát triển các kỹ năng cần thiết cho cuộc sống sau này của trẻ. Ví dụ như: Nếu một trẻ cùng lớp hỏi mượn một cuốn truyện tranh thì cha mẹ hãy khuyến khích trẻ chia sẻ cho bạn. Nếu các con cùng một lúc lại muốn xem nhiều kênh truyền hình khác nhau thì hãy giúp các trẻ thỏa hiệp để tìm ra một kênh yêu thích chung hoặc luân phiên nhau xem…
Chia sẻ với con những trải nghiệm của bạn trong quá khứ về việc cãi nhau với bạn bè
Cha mẹ cũng có thể kể cho trẻ nghe những câu chuyện trong quá khứ từ chính những trải nghiệm của mình, cách mà bạn đã giải quyết xích mích với bạn bè như thế nào. Hãy gần gũi và kể cho trẻ nghe những câu chuyện về tình bạn của cha mẹ, những đổ vỡ, mất mát, những cố gắng để hàn gắn. Điều này sẽ giúp trẻ vơi bớt nỗi buồn và hiểu những mâu thuẫn trong tình bạn cũng là chuyện thường tình. Ngược lại, nếu con thật sự trân trọng tình bạn, hãy nỗ lực quyết tâm khắc phục những lỗi lầm của bản thân là nguyên nhân khiến bạn bè chia tay, xa rời. Điều này sẽ giúp con trẻ có thể nhanh vượt qua câu chuyện và có dũng cảm để làm lành với bạn cũng là kỹ năng xử lý tình huống mâu thuẫn.
Khuyến khích con nghĩ ra giải pháp
Thay vì áp đặt một giải pháp cho tranh chấp của con, hãy hỏi những đứa trẻ trong tình huống ấy muốn giải quyết xung đột như thế nào? Thường thì trẻ sẽ đưa ra một số giải pháp khá sáng tạo, và chúng có thể sẽ hạnh phúc hơn với giải pháp của riêng chúng so với giải pháp mà cha mẹ nghĩ ra.
Khuyến khích con làm lành với bạn
Sau một cuộc chiến tranh đâu đó là thiệt hại, tổn thương về mặt cảm xúc. Có một cuộc tranh cãi với bạn bè không có nghĩa là tình bạn chấm dứt. Cha mẹ cần giúp cho trẻ hiểu rằng, nguyên nhân sâu xa của việc xích mích là do không thấu hiểu được mong muốn của nhau. Khi đã hiểu rõ nhu cầu của nhau thì con có thể làm hòa với bạn.
Trong trường hợp nếu con dường như dành nhiều thời gian để tranh cãi thay vì chơi với nhau thì có thể bạn cần khuyến khích con xem xét lại tình bạn với người bạn đó, vì khi ở một mối quan hệ sự bực bội nhiều hơn niềm vui thì tình bạn đó khó có thể kéo dài .
Dạy trẻ ứng xử tình huống khi mâu thuẫn với bạn là một yếu tố không thể thiếu đối với các con trong cuộc sống hiện nay. Hãy trang bị kỹ năng này mà Wedo – Wegood đã chia sẻ cho trẻ để trẻ có thể biết cách xử lý tình huống khi tương tác với bạn bè được tốt hơn các cha mẹ nhé!